Мазмұны
Ақпарат және қоғамдық даму министрлігіне әлеуметтік желілер мен мессенджерлердегі контентті реттеуге өкілеттіктер
2022 жылғы 22 шілдеде Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулыны жариялады, оған сәйкес «Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің кейбір мәселелері туралы» 2019 жылғы 26 наурыздағы № 142 қаулыға толықтырулар енгізілетін болады.
Бұдан басқа, осы қаулы толықтырулар енгізеді және шын мәнінде, онлайн-платформаларды реттеумен, коммерциялық емес ұйымдардың қызметін талдаумен және мониторингпен, сондай-ақ кибербуллинг фактілерінің онлайн-мониторингімен тікелей байланысты тармақтарға заңды күш береді.
АҚДМ өкілеттіктеріне:
- әлеуметтік желілер мен мессенджерлерден тәулігіне пайдаланушылар саны туралы ақпарат сұратуға;
- пайдаланушылар санын өз ресурстарымен анықтау (алайда қазақстандық пайдаланушылар туралы нақты көрсетілмеген);
- шетелдік әлеуметтік желілер мен мессенджерлердің қызметін шектеу қосылды.
АҚДМ функциялары тармақшалармен толықтырылды 259-1), 259-2), 259-3), 259-4), 259-5) және 259-6), мазмұны балаға қатысты кибербуллинг фактілері бойынша өтініштерді қарау процесі туралы тармақтан басталып, «БАҚ саласындағы уәкілетті органмен өзара іс-қимыл жасайтын шетелдік онлайн-платформалардың және (немесе) жедел хабар алмасу қызметтерінің заңды өкілдерінің тізілімін жүргізумен» аяқталады.
Міндетке АҚДМ қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға), терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл саласындағы уәкілетті органға осындай ақпаратты ұсына отырып, терроризмді қаржыландыру тәуекелдерін анықтау тұрғысынан коммерциялық емес ұйымдардың қызметіне талдау және мониторинг жүргізетіні туралы тармақ қосылды.
Бұл тармақ «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл, сондай-ақ мемлекеттік бағаны реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2022 жылғы 1 шілдедегі № 131-VII ҚРЗ Заңының қабылдануымен қосылды.
Бұған дейін, осы жылдың сәуір айында интернет бостандығын шектейтін заңға енгізілген түзетулерге жауап ретінде ("Сарым-Закиеваның түзетулері"), "Ғаламдық желілік бастама (GNI)" халықаралық құқық қорғау платформасы осы түзетулерді қабылдауға қатысты терең алаңдаушылық білдірді.
GNI заңға түзетулерді қабылдау іздеу жүйелеріне, энциклопедияларға, ақпараттық сайттарға және кибербуллинг тәуекелі іс жүзінде жоқ басқа да ресурстарға қолжетімділікті шектеуге алып келуі мүмкін, ал АҚДМ интернет-компанияларға қысым көрсете алады деп есептеді.
"Түзетулер контенттің кең спектрін жою бойынша талаптарға шамадан тыс өкілеттік береді, интернет-сервистерді бақылауға алып келеді және платформалар мен сервистерді толық ажырату бойынша пропорционалды емес қауіп төндіреді...".
