Мазмұны
160-тан астам қазақстандық журналистер Қасым-Жомарт Тоқаевқа Орталық коммуникациялар қызметінің жұмысына және «елдегі өткір мәселелерді ұзақ уақыт елемейтініне» наразылық білдірген үндеуге қол қойды.
БАҚ өкілдері онлайн-брифингтер модераторлары алдын ала жіберілген сұрақтарды қоймай, ал шенеуніктер өткір тақырыптардан аулақ болуда деп атап өтті. Төтенше жағдай режимінің енгізілуімен жағдай айтарлықтай нашарлап кетті.
Сакен Мурзалиев
«Мұндай жағдайдың себебі-мемлекеттік органдар өкілдері мен бұқаралық ақпарат құралдары арасында коммуникацияның толық болмауы. Сонымен қатар, біз мемлекеттік органдардың, әсіресе, Президент жанындағы Орталық коммуникациялар қызметінің өкілдері көрсетіп отырған коммуникациялардың мәнін толық түсінбеушілікті көріп отырмыз. Соңғысы карантин кезеңінде іс жүзінде мемлекет пен қоғам арасында бұқаралық ақпарат құралдары арқылы онлайн режимінде диалог құрылуы тиіс жалғыз алаңға айналды. Алайда, 3,5 ай бойы коммуникациялардың орнына біз ақпараттық өрістің тарылуын және қоғам үшін маңызды ақпараттың үздіксіз қысқаруын ғана байқадық» – делінген хатта (орфография мен тыныс белгілері сақталған - ред. ескерт ).
Естеріңізге сала кетейік, карантин басталғанда президент бірыңғай ақпарат көзін құруды тапсырды және әрбір мемлекеттік органның өз қызметі пайда болды. Олардың барлығы бір күн ішінде бірдей ақпаратты жариялады, мысалы, адамдарды толғандыратын сұрақтарға жауап бермей,ақпараттық фон құрды. Журналистерден келіп түскен сұрақтардың 90%-ы жауапсыз қалды. Қалған 10%-ға негізінен осы немесе басқа мәселені түсіндірмейтін ресми жауаптар берілді.
Мысалы, бірнеше апта бойы журналистер елде ПТР тесттерінің болмау себептері, компьютерлік томография зерттеулерінің қол жетімсіздігі және толып жатқан ауруханалар туралы сұрады. Брифингте жарияланған кезде нақты мәселелер «тестілеу, томография, ауруханаларды толтыру жағдайы қандай» деген жұмсақ тұжырымға айналды. Жауап та дәстүрлі түрде айтылды: тесттер жеткілікті, ауруханалар ең көбі 70-80% дейін толтырылған және т.б. Сонымен қатар, әлеуметтік желілер кейбір қалаларда компьютерлік томографияның жоқтығы туралы хабарларға толы болды; ал әлеуметтік желілерде жазғандай, Алматы мен Нұр-Сұлтанда мұндай зерттеулер қолжетімсіз болды. Редакторлық телефондар үнсіз қалды: азаматтар ауруханаға жатқызудан бас тартқандарына шағымданды – ауруханалар тіпті ауыр халдегі науқастарды да қабылдамады.
Журналистер «ақпарат көзі мемлекеттік органдардың өкілдері болып табылады, олардың міндеті - қоғамды ақпараттандыру және дабыл қағылған халық арасында дүрбелең туғызбау» деп еске салды.
Журналистер елдегі өткір мәселелерді ұзақ уақыт елемегендіктен Тоқаевқа жүгінуде. Бұған дейін, наурыз айында журналистер Президентке мемлекеттік органдардың брифингтері мен іс-шараларына қатысуға рұқсат беру, сондай-ақ барлық баспасөз конференцияларын онлайн режимге ауыстырмау туралы өтінішпен жүгінген болатын. Сол кездің өзінде жағдай «шенеуніктер «өткір» сұрақтарды қуана-қуана айналып өтіп, толық түсініктеме бермейді» деп көрсетілген болатын. «Журналистердің ақпаратқа физикалық қол жеткізуін шектеуді біз «Бұқаралық ақпарат құралдары туралы» заңды бұзу, фактілерді халықтан қасақана жасыру, қазақстандықтардың нақты мәселелерін елемеу деп бағалаймыз», – үндеу мәтінінде осылай делінген.
Алайда, өтініштерге қарамастан, жағдай әлі де өзгеріссіз қалуда.
